Met elkaar onderweg: geen luie kerk gevraagd

Wim van Ree is diaconaal consulent van de Protestantse Gemeente Zwolle. Bij het nieuwste nummer van Gaandeweg – met als thema ‘Doortocht’ – schreef hij deze meditatie. 

Bij het thema ‘doortocht’ moet ik denken aan een predikant uit mijn jeugd die een christen vergeleek met een handelsreiziger. Het is een wat ouder woord. Later werd zo iemand een vertegenwoordiger genoemd. Tegenwoordig schijnt die een accountmanager te zijn …
Een handelsreiziger is onderweg, op doortocht. Op de plaatsen waar hij verschijnt is hij niet thuis en daar woont hij niet. Hij is onderweg om iets te doen. Uiteindelijk komt hij weer op de plaats waar hij vertrokken is. Daar gearriveerd kan hij niet met lege handen aankomen, er moet resultaat zijn geboekt, anders is hij lui geweest of heeft alleen aan zichzelf gedacht.

Zo zijn christenen ook onderweg, op doortocht naar een nieuwe hemel en een nieuwe aarde waarop gerechtigheid woont: de vluchteling krijgt een veilige plek, de bijstandsmoeder hoeft haar vernederende gang naar de Voedselbank niet meer te maken, de dakloze hoeft zijn Herbergkrant niet meer te verkopen om in leven te blijven en de kinderen van Jemen zijn niet meer ondervoed. Het gevaar hierbij bestaat dat het een doel op zichzelf gaat worden en het leven daarvoor, de doortocht, er niet toe doet. Het gevaar kan ontstaan dat je alleen gericht bent op je particuliere heil. Je bent dan in je eentje onderweg en komt zonder iemand aan. Maar op doortocht ben je niet alleen. Het volk Israël ging samen op doortocht door de Rode Zee. Iedereen kwam mee, bejaarden, kinderen, jongeren, mensen met een beperking of mensen die anderszins niet goed konden meekomen. Naastenliefde en diaconaat is niet ‘iets’ erbij. Het is een opdracht van een christen en een primaire taak van de kerk. Als kerk kun je je niet opsluiten in je heilige huisje, een mooi managementplan verwachten en denken dat het zo wel goed komt. In Zwolle zijn er overigens mooie activiteiten van de PGZ: in de Aa-landen rijdt een foodtruck rond om contact te maken met de buurt, in Assendorp is er met burendag en rond de Kerst gericht aandacht voor buurtbewoners, in Stadshagen is er contact met het Sociaal Wijkteam om zo de wijk van dienst te zijn.

Ook de apostel Paulus pleit voor een gezamenlijke doortocht. In één van de Korinthebrieven protesteert hij tegen de rijke die bij de Maaltijd van de Heer de arme niet meer verwacht of op hem wacht. Hij constateert dat men de meegenomen maaltijd zelf opeet, zodat de één honger heeft en de ander dronken is. Hij stelt de vraag of men de gemeente van God hiermee veracht en de arme wil vernederen. Verwachten wij als kerk onze naaste nog echt of is zij/hij object van onze barmhartigheid geworden? Zijn we echt samen op doortocht? Dit is een spannende vraag voor ons als kerk, het is geen vrijblijvende opgave en niet altijd makkelijk. Ook niet mooier of romantischer dan het is, de naaste kan ook lastig zijn, een andere vocabulaire hebben, kan anders ruiken of soms wat vreemd doen.

Is het bovenstaande geen activisme, ligt de lat (te) hoog, is het allemaal om moe van te worden, waar haal je de energie vandaan? Heeft het allemaal zin als de afgelopen tien jaar het aantal daklozen is verdubbeld en het aantal vluchtelingen maar blijft toenemen? De blijvende energie zit in de opstanding van de levende Heer die nieuw leven en perspectief geeft. Het gaat om nieuw leven en het doorgeven daarvan. In zijn nieuwe boek God lééft schrijft Bram van de Beek: ‘God staat nooit alleen op’. Een van de coupletten van het bekende paaslied Ik zeg het allen dat Hij leeft (lied 642 vers 7) zingt: ‘Nu is op aard geen goede daad meer tevergeefs gedaan, want wat gij goed doet is als zaad, dat heerlijk op zal gaan.’

Deze meditatie verscheen in Gaandeweg, u leest het magazine hier.
Benieuwd naar de andere meditaties van Wim van Ree? U vindt deze u op de pagina van de diaconie.