Kerstboodschap per zeepost

‘Wilt u een artikel schrijven over de essentie van Kerst? Over wat de positieve boodschap is van de kerk in deze roerige tijd?’ vroeg de Gaandeweg-redactie aan ds. Ale Pietersma (oud-predikant van de Adventskerk en de Open Kring). Maar ja, ga er maar aan staan, als je deze vraag krijgt in oktober. “Het lijkt erop dat ik u een brief per zeepost ga sturen. [..] En ik vraag mij af, nu 22 oktober, nu de ziekenhuizen weer vollopen, hoe het ervoor staat als u dit leest. Is er opluchting, omdat het de goede kant op gaat? Of heeft het virus zijn greep op ons nog verstevigd?”

“Het is echt waar: ik heb een collega-dominee gekend die elk jaar in de maand augustus – geen catechisatie, geen vergaderingen – zijn kerstpreek schreef. Gelukkig ben ik vergeten wie het was. Nu was het toen ook niet zo moeilijk. Het ene jaar deed hij het over de herders, dan een keer over Jozef, over de herbergier of een keer vanuit Jesaja. Veel preken gaan zo: je loopt de belangrijkste elementen van het verhaal nog eens langs, je vertelt iets over hoe het geloof erin ter sprake komt, en welke rol God erin speelt of Jezus. Zo deed hij het dus ook. Daarmee werden die preken tijdloos. Nu kun je als dominee niet week in week uit de actualiteit volgen. Dat wordt na een tijdje ook meer van hetzelfde en bovendien gaat het in ons geloof ook over universele dingen; over God en de ziel, zal ik maar zeggen, over hoe wij ons verhouden ten opzichte van elkaar en ten opzichte van God. Ons leven staat altijd op het spel, van dag tot dag, van jaar tot jaar – in de liefde in al haar betrekkingen en bij de dood in al zijn gedaanten.

Kerstboodschap in oktober
Maar nu zit ik met de actualiteit. Want de redactie vroeg me iets te schrijven met een verbinding tussen corona en Kerst. En ondertussen is het nog maar oktober … Het lijkt erop dat ik u een brief per zeepost ga sturen. Ik schrijf hem nu, met mijn kerstboodschap, en tegen de Kerst opent u hem en gaat u hem lezen (hoop ik). Ik kan nu dus niet beginnen over herders of engelen, of met een bezoek aan de stal. Nee, het moet over corona! Ik heb alleen geen idee hoe het er eind december voor zal staan. Het is nu nog oktober, we zitten in de tweede week
van de verzwaarde maatregelen (u kijkt daar nu op terug) en de dingen veranderen weliswaar niet per dag, maar wel per week.

Een zware tijd. We worden tegengehouden, afgeremd, we zijn zelf afwerend, bang en onzeker. De meeste mensen zijn er gelaten onder, maar verdeeldheid en verzet nemen ook toe. En ik vraag mij af, nu, op 22 oktober, nu de ziekenhuizen weer vollopen, hoe het ervoor staat als u dit leest, dus over twee maanden. Is er opluchting, omdat het de goede kant op gaat? Of heeft het virus zijn greep op ons nog verstevigd?

Dank God om creativiteit
Ik ga er maar van uit dat er in ieder geval nog stevige beperkingen zijn. Alles wijst daar nu in elk geval op. En dan schrijf ik: dank God om de creativiteit die Hij ons schonk. We kunnen midden in de winter, als het leven stil valt, met Kerst en Oud en Nieuw, alles bij elkaar rapen
om boven de corona-ellende uit te stijgen. We kunnen voor onszelf een vrijplaats scheppen waar we ons even veilig kunnen wanen en kunnen ontkomen aan de beklemming, omdat we onze concentratie verleggen. Dit wil ik schrijven: God is er ook nog! Met Kerst vieren we dat God zijn goedheid wil brengen midden in ons aardse menselijke leven. Zoek het dus niet te hoog, zoek het niet te diep. De mogelijkheid ligt in alle eenvoud vlak voor ons.

Laten we deze dagen een extra glans geven. Een gedekte tafel, brandende kaarsen, muziek, elkaar opzoeken, kaartje hier, telefoontje daar – ach, het zijn de gewone dingen. Maar met die kleine gewone dingen scheppen we ook de momenten waarop we bedenken hoe oneindig kostbaar ons leven is, en hoe onmetelijk veel je van elkaar kunt houden. Soms met een blijde lach, soms in een floers van tranen, maar steeds met warme harten.

Corona of geen corona: als wij een huis van vrede bouwen, dan heeft God woning onder ons gevonden. Dan stijgen we uit boven dit noodlot dat ons zo heeft getroffen, omdat we ervaren dat God met ons is. Dus: bouwen aan dit huis, je ertoe zetten!

Wat ik nu schrijf zijn woorden. Ze moeten nog per zeepost naar u toe, en dan moet u ze ook nog lezen. De kerk gaat in deze tijd haar uiterste best doen. Verbindingen leggen, mensen opzoeken, attenties uitdelen. De dominees buigen zich over het verhaal. Wat ga ik dit jaar zeggen? Wat ga ik bidden? Wat zal ik de mensen op het hart binden?

Hij komt bij ons
Ik hoop dat het allemaal goed lukt. En ik hoop dat het u ook bereikt. Want u begrijpt wel waar het mij in mijn brief om gaat: om die gewaarwording dat in het gewone het bijzondere schuilt, een zegen; want in een kind – Bethlehem, Maria, Jozef, engelen en herders – kwam God op aarde. Wij kunnen dat in onze levens terugvinden. Hij komt bij ons.

En nu hoop ik maar dat u in aanraking komt met die diepere laag. Dat de dingen van de hemel en de aarde even door elkaar gaan lopen. En dat het vertrouwen in u groeit (in uw ziel) dat God zich onvoorwaardelijk aan ons leven heeft verbonden. En dat u beseft dat dat heel groot
is, en heel sterk, en zeker, en veilig.

Tekst: ds. Ale Pietersma
Het artikel ‘Oktoberpost met kerstwensen’ verscheen in Gaandeweg, u leest het magazine hier.